Dreigt de AI-hype een bubbel van biljoenen te worden?
In dit artikel:
De uitgaven aan kunstmatige intelligentie schieten momenteel door het dak: technologiebedrijven investeren honderden miljarden in datacenters, gespecialiseerde chips en andere infrastructuur omdat ze verwachten dat AI een groot deel van werk en economie zal overnemen. Het meest in het oog springend is OpenAI-CEO Sam Altman, die begin dit jaar zijn Stargate‑plan lanceerde met een prijskaartje van ongeveer 500 miljard dollar en sinds kort zelfs spreekt over uitgaven in de biljoenen. Ook Mark Zuckerberg kondigt forse investeringen aan voor Meta, en chipmaker Nvidia heeft tot circa 100 miljard dollar toegezegd om OpenAI‑uitbreidingen te ondersteunen.
Critici waarschuwen echter voor een zeepbelscenario à la dotcom-eindhoven: enorme kapitaalinjecties en hoge waarderingen terwijl de daadwerkelijke winstgevendheid en vraag nog onduidelijk zijn. Consultancy Bain & Co. rekent voor dat AI‑bedrijven tegen 2030 gezamenlijk zo’n 2 biljoen dollar per jaar aan omzet nodig hebben om de rekenkracht te bekostigen, maar dat er mogelijk een tekort van ongeveer 800 miljard ontstaat. Hedgefondsmanager David Einhorn spreekt zelfs van het risico op grootschalige kapitaalvernietiging. Onderzoek van MIT liet zien dat 95% van de bedrijven geen meetbaar rendement behaalde op hun AI‑projecten; onderzoekers van Harvard en Stanford signaleren veel ‘workslop’—lijken van productief werk zonder echte waarde.
Er zijn parallellen met de glasvezel‑investeringen uit de jaren ’90, maar ook verschillen: de grote techspelers (Microsoft, Google, Apple, Meta, Nvidia, Amazon, Tesla) zitten op enorme kasreserves en hebben bewezen verdienmodellen, wat een harde crash mogelijk kan dempen. Binnen de sector zelf klinken optimistische geluiden: Altman erkent overenthousiasme maar gelooft sterk in AI, Zuckerberg vreest eerder onderinvestering. Consumentenadoptie is snel — ChatGPT telt inmiddels honderden miljoenen wekelijkse gebruikers — maar of dat de huidige kapitaalstroom rechtvaardigt, blijft onzeker.